— Filmowy Płock —

plac Narutowicza

Jego początki sięgają XIII w., a dokładnie roku 1237, kiedy zostało założone – przez Konrada Mazowieckiego – drugie targowisko na podgrodziu. Wówczas plac nosił nazwę Rynku Kanonicznego. Nazwa pochodziła od umiejscowionych przy nim kanonii – rezydencji prałatów, kanoników kapituły katedralnej. W 1867 r. Rosjanie nazwali go Michajłowski Skwer.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości powrócono do Rynku Kanonicznego. Dzisiejszą nazwę nadano w 1938 r. na wniosek radnych z PPS. Większość zabudowy wokół placu pochodzi z XIX w. i charakteryzuje się stylem klasycystycznym.
W dniach 18 i 19 sierpnia 1920 roku Plac Kanoniczny był miejscem zaciekłych walk z najeźdźcą
bolszewickim. O tych wydarzeniach przypomina Pomnik Obrońców Płocka 1920 roku, który został odsłonięty 11 listopada 2018 r. Projekt przygotował prof. Gustaw Zemła – autor również innych płockich pomników: Władysława Broniewskiego i Jana Pawła II.

Płock w filmie

W 1987 roku, niemal w tym samym miejscu, co Pomnik Obrońców Płock, stanął inny monument – rycerza bez głowy. – Jutro, najdalej pojutrze, przyjedzie telewizja. I co, pomnik bez głowy!? Znajdą się tacy, którzy powiedzą, że to symbol naszej rzeczywistości – mówił zdesperowany sekretarz KW Rozmaryn (Krzysztof Kowalewski) do Radomskiego (Wojciech Wysocki). Scena pochodzi z „Cesarskiego cięcia” – zabawnej satyry na schyłkowy PRL, którą w stylu „barejowskim” nakręcił wówczas Stanisław Moszuk. W 2012 roku, nieco dalej stanęły trzy hydranty „z najlepszą wodą w mieście”. To tu rozgrywa się scena konfrontacji Tomasza z prezydentem Kostrzewskim (Adam Woronowicz) w filmie „Miłość”.

Plac Narutowicza można również znaleźć na filmowych fotosach, np. jadącej na rowerze, w stronę Mostówki, Anny Dziadyk, otoczonej watahą motorowców, czyli gangiem „5 i pół Bladego Józka”. Jeden werk z planu zdjęciowego „Szatana z VII klasy” również przykuwa uwagę. Widzimy na nim Józefa Skwarka (grającego Adama), który wychodzi z ulicy Grodzkiej. Po lewej mamy budynek Biblioteki im. Zielińskich, a w centralnym punkcie ogromny słup ogłoszeniowy. Jest na nim plakat do filmu „Miasteczko” w reżyserii Romualda Drobaczyńskiego, Juliana Dziedziny i Janusza Łęskiego oraz „Do widzenia, do jutra” – debiut reżyserski Janusza Morgensterna ze Zbyszkiem Cybulskim w roli głównej, który był też współtwórcą scenariusza. Oba filmy miały premierę w 1960 roku, w którym kręcono w Płocku „Szatana…”. W „Miasteczku” zagrał Stanisław Milski zwany „mistrzem epizodu”, którego później publiczność mogła podziwiać również w roli profesora w „Szatanie z 7 klasy”.
Najlepiej widać jednak plakat autorstwa Wojciecha Wenzla do filmu „Jeździec znikąd” (ang. Shane) – amerykańskiego westernu z 1953 roku, klasyka tego gatunku wyreżyserowanego przez George’a Stevensa. Tego samego, który w 1956 roku zasłynął filmem „Olbrzym” – ostatnim z trzech filmów Jamesa Deana, w którym zagrał pierwszoplanową rolę.
Na filmowej mapie mamy 1967 rok i zdjęcia do odcinka „Podwójny nelson”. Obok budynku, zwanego Odwachem, czyli dawnej wartowni carskiej, zbudowanej w stylu klasycystycznym w 1837 roku, przechodzi Hanna Bösel (Iwa Młodnicka). Zza rogu obserwuje ją Hans Kloss i po chwili podąża za nią. To tylna ściana Odwachu.

W sąsiedztwie jest też Dom Pod Trąbami, z którego – w pierwszej scenie „Szatana z VII klasy” (1960) – wybiega Adaś. Jego szczyt zdobi herb, od którego nosi on nazwę. Herb przypomina o osobie księcia Karola „Panie Kochanku” Radziwiłła, który zatrzymywał się w Płocku jadąc do Berlina. Ta gotycka kamienica została dobudowana do fortyfikacji bramy wyszogrodzkiej,
o czym świadczy grubość murów i gotyckie sklepienia parteru oraz piwnic budowli. W budynku dawnej kanonii mieszkał ulubieniec królowej Bony, człowiek światły i postępowy Andrzej
Sierpski, starosta płocki.

W „Szatanie z VII klasy” to dom p. Cisowskich. Adaś dobiega do furtki i skręca w lewo w ul. Mostową. Następnie widzimy go wśród bujnej zieleni, a za nim charakterystyczne wieże Katedry. Potem zbiega ze schodów, które dziś potocznie nazywamy schodami Broniewskiego, ale wówczas na ich szczycie nie było jeszcze pomnika autorstwa Gustawa Zemły. Ten stanie tam dopiero 12 lat później. Teraz jest pusta przestrzeń. Ponownie nasz bohater skręca w ul. Mostową, tym razem w prawo. Przebiega przez ulicę koło siedziby płockiego biskupa i znów w tle, ale znacznie bliżej mamy Katedrę oraz dawne opactwo benedyktyńskie. Kiedy skręca w lewo zaczynają rozbrzmiewać pierwsze takty piosenki „Lato, lato”.

Dom Pod Trąbami to idealne miejsce na kawiarnię, która pod różnymi szyldami pojawiała się tam od czasu do czasu (do niedawana restauracja „Mostowa”). W „Zielonej miłości” w ogródku kawiarni Paweł (Jan Frycz) ukradkiem obserwuje spacerującą Sarnę (Joanna Pacuła).